Tege andi-kaka bagare Supak dengan Gantang, bapae ewen jari tahi malihi, tuntang indu ewen jari bakas ongko. Supak toh oloh je tapas isut takare tuntang ie tulas dengan oloh kea dengan indu tuntang andi Gantang kabuat.
Hung sinde katika indu ewen te, haban paham. Metuh te Gantang lagi halisang manggau ampin rimae. Melai hung huma te Supak dengan indue je metuh haban.
Indu ewen marak kahaban nahuang angate mandui danum lasu-lasut. Ye ie mantehau anake Supak. “Oii.. anak… dohop pandui aku hapan danum balasut kuku, angatku puna dia lalau barigas.!” Auh indue. Ye Supak harikas kea maluntuh danum hapan sablok je hai toto, manatap hapan mampandui indue. Sana jari danum manara koro-korok, ye Supak palus maraup indue, palus kea ie malabuh indue akan sablok je metuh danum manara koro-korok.
“Aduh-aduh!! Supak kilen ikau mawi aku kilau toh nah anak? Mampatei aku gawim toh!” Kuan indue. “Boh maka umai je handak mandui danum balasut auhe nah!” kuan Supak tumbah. “Kahumungm kau. Dia ulih manuntung auh indue marak handak mawat arep dia ulih awi ie balemo lupek marak kahaban. Narai taluh ati, indue palus matei haranan kalasut danum, balupak balalai lepah hapus biti bereng, baue-matae.
Sana jari mampandui indue te Supak manggatang tinai indue, palus mangujuhe melai babale. Te ia mamasang baju pakaian indue, mangasai, manyarak kare balaue. Kilau dia ie mangatawan indu te jari matei.
Dia pire katahie, Gantang dumah bara pahalisange. Mantehau indue, jaton tumba-tumbah. “Oii… maii…. aku Gantang jari dumah toh!” Benyem auh, jatun tumbah. Salenga je lembut bara karung kakae Supak, palus ie hamauh. “Ela habut, umai nah metuh batiruh, hindai misik bara male…” “Boh, kileh batiruh bara male palus hindai misik?” Pisek Gantang. “Payahm kanih !” Kuan Supak.
Ye Gantang tame akan karung, manampayah indue. Palus ie tarewen. “Hakayah kakak, dia je batiruh umai itah toh. Matei ie!” Narai mawi umai sampai matei lepah balalai kilau toh nah kakak?” Kuan Gantang misek kaka Supak. “Awi panduiku hapan danum balasut, umai kea je manyuhu aku.” Kuan Supak tumbah. “Kayah kaka, lehan kapuru-purum mampandui umai hapan danum balasut kilau tuh.? Jatun ndai oloh bakas kue. Anak nule ndai kue toh kaka…!” Kuan Gantang. Harun tarewen barendeng Supak basa ie jari mampatei indue. Ye, palus ngombak, manatum ndai ewen ndue, masi arep ewen ndue tagal indu ewen jari matei. Haranan kahumung Supak te………..
Limbah Supak dengan Gantang manatum hantun indue…. balalu Gantang hamauh dengan kakae Supak. “Terai aka… aku handak namuei helu. Aku handak manggau danum kaharingan belom, hapa mambelum umai kue toh.” “Yoh, andi, amun jete tirok muh, kareh aku manunggu hantun umai toh.” Kuan Supak tumbah.
Ye, Gantang manatap ramue, palus tulak namuei. Papire andau katahie, manduan singkat kesah. Gantang dumah bara tamuei. Tuntang ie toto dinun danum kaharingan belum. Gantang manalih hantun indue, palus mambirik danum te, sambil hamauh, kuae : “Mbirikku danum kaharingan belum toh, uka biti-bereng umai hagerek, kiti-kitik…!” Salenga gere-gerek bitin hantun indu ewen ndue. “Pahantisku danum kaharingan belum toh akan nyaman umai, uka umai misik bara tiruh malis.!” Salenga mangaliat hantun indue. “Kilau danum kaharingan belum tuh, mambelum hantun umai, je matei awi lasut danum.” Salenga belum hantun indu Supak dengan Gantang. Palus ie munduk, balaku danum sadingen.
Narai kahanjak Supak ewen ndue Gantang manampayah indu ewen belum baringas haluli. Nihau kare lalai-lupak je mawi ie nah. Palus ewen ndue mamangkut indu ewen ndue awi kahanjak.
Ye, Supak dengan Gantang manampa pesta ije hai, tagal indu ewen belum barigas haluli. Pesta hai, mampatai hadangan sapi. Hung pesta te ewen marawei uras kula biti. Dia bewei kalunen je irawei, kare ijin kambe hai irawei kea.
Metuh pesta rami-rami, dumah kea ijin kambe hai, hatue bawi. Baya anake dia umba.
“Haw…!!” Rami pesta keton, sampai mampatei hadangan-sapi?! ” kuan ijin dengan Supak-Gantang. “Yoh!! puna awi kahanjak ikei, umai ikei belom haluli.” kuan Supak. “Boh! kueh anak keto ndue?” kuan pisek Gantang dengan ijin kambe hai. “Awi anak ikei magun korik, lihi ikei melai pasah kanih ih.” Ikei Balaku tonjik Sapi kau ih, akan tambang anak ikei kare.” Kuan ijin te.
“Boh! ela…. takan ih keton ndue kuman manyangite hung hetoh, kareh ikei kue Supak magah akan pasah keton kanih, akan panahun anak jarian keton.” Kuan Gantang. “Yoh !! amon kelau te kanahuang keton.” kuan ijin.
Ijin kambe hai kuman lip-lap sinde parak kare oloh are. Pandehan te Gantang – Supak mimbit tonjik sapi akan anak jarian ijin kambe hai.
Sana sampai melai pasah ijin, bara bitep sinde kawan anak ijin manampayah Gantang-Supak mimbit tonjik sapi, hanti-hantis sinde iweh ewen. Ye, palus Supak maninjek tonjik sapi akan bau-matan anak ijin. Cik-cek sinde, gawin Supak maninjek. “Toh, keton sama “micoke” (sama keme). Narai taluh ati je arae anak ijin magun korik, lepah bau-matan anak ijin daha-daha’e. Lepah matei kare anak ijin kambe hai te.
Manampayah anak ijin uras matei, balalu hadari Gantang-Supak, manyahukan arep ewen ndue. Sana ijin kambe hai buli. manampayah anak ewen uras matei. “Dia sala….. jetuh gawin Gantang ewen ndue Supak mawi anak itah matei kuan banan ijin te dengan sawae…!!” Ayu itah manggau ewen ndue.!” Ye ijin bawi hatue te mangumbang-ngurah manggau Gantang – Supak.
Haranan Gantang- Supak manyahukan melai rombak, awi are kare rangit nyamuk, ye ewen ndue dia tapa sarenan, palus manukan apui. Awi nyalan apui je banda-bandam sinde, tara gitan ijin Gantang – Supak je nyahukan melai rombak. ‘Te kanih ewen ndue!” kuan ijin te. Ye ijin mangguang ka hete.
Puna himat handak mampatei Gantang-Supak. ijin mangguang. Sana jari tukep, ye Gantang dinun akal, awi handak hadari, jake, nyahukan, katawan. Palus gantang mampalului salaware, palus ie “mangetut” manintu baran apui je banda-bandam sinde te.
“Bussssss…..!!!!” Mebu-mebuss ketut Gantang… rawu-rawu kare baran apui…. lepah tip-tap sinde mantakan bau-matan ijin kambe hai bawi hatue te. “Aduh-aduh!!!! balupak bau-matan ikei toh…!!!” Kuan ijin kambe hai. Awi kalasut tuntang matan ijin ewen ndue te babute, ewen ndue hadari palus bakilah akan ije tiwing gantung . Palus ijin kambe hai, bawi hatue te matei.
Ye, Gantang-Supak buli akan huma dengan kahanjak, ulih mampatei ijin kambe hai…. uras oloh are Hengan tuntang hanjak kea.
Lepah Kesah……
PETEH PENYANG :
1. Ela itah mimbit takar itah kabuat, keleh manampayah takar ayun oloh. Rimae te, itah tau manjadi oloh je pintar tuntang harati amon itah nahuang balajar bara oloh beken.
2. Amon oloh hamauh, bapander, hakutak, keleh hining toto-toto. Ela mahining hala-halau, mikeh kareh sala barima. Kahandak bahalap, halawu papa.
3. Horumat bapam tuntang indum.! Mangat ikau batuah marajaki tuntang panjang umur melai petek je inenga Tuhan Hatallam.
4. Oloh je tau pintar tuntang harati awi ie randah atei tuntang rajin mahining tingak ajar oloh bakas, tuntang dia badungil.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar